Bu tip bir durumda ilk olarak çocuğunuzun neye sinirlendiğini tespit etmeye ve bunları ortadan kaldırmaya çalışmalısınız. Böyle bir anda sakin olmanız ve ani bağırmalardan kaçınmanız gerekmektedir. Çocuğunuz öfkeliyken ona bağırmanın ya da onu cezalandırmanın herhangi bir yararı yoktur. Bu tip bir durumda gösterebileceğiniz en iyi davranış, aldırış etmemek ve hiçbir şey olmamış gibi davranmaktır. Çocuğunuz kendine ya da çevredeki birine zarar vermediği sürece ilgisizmiş gibi davranmanız gerekir ancak yanında olmaya devam etmelisiniz.
Çocuğunuz öfke halindeyken size karşı kötü şeyler söyleyebilir, ancak bu durumda çocuğunuzu dinlemeyi kesmeyip konuşmasını bitirmesini beklemelisiniz. Ona sakinleşmesi için yeteri kadar zaman ayırın ve sevgi gösterin. Özellikle onunla dışarı çıkacağınız zamanlarda çocuğunuzun çok yorgun, uykusuz ve aç olmamasına dikkat etmeniz gerekir. İsteklerinin karşılanması için öfkeli davranışlar gösteriyorsa, bu biçimde istediğini elde etmesine müsaade etmeyin.
Saldırganlık ve şiddet içeren televizyon programlarını, çizgi filmlerini, bilgisayar oyunlarını izlemesine engel olmalısınız. Çocuğunuza olaylar karşısında sakin kalmaya devam ederek nasıl davranılması gerektiği hakkında örnek olabilirsiniz. Sokağa ve temiz havaya çıkmasına, oynamasına, arkadaş edinmesine izin vermeli, rutin olarak gideceği bir aktivite, hobi olması için ona imkanlar sunmalısınız. Eğer çocuğunuzda hala sinirlilik hali sürüyorsa, bir uzman yardımı almanız ikiniz için de daha yararlı olacaktır.
İçindekiler
Çocuklarda Sinirli Olmaya Sebep Olan Faktörler
- Sinirli, sabırsız ve gereğinden fazla tedirginlik duyan ebeveynler,
- Aile içi geçimsizlik, aile üyelerinin öfkeli olması, ebeveynlerin çocuğun gözü önünde sürekli tartışması ve bağırarak kendilerini ifade etmeye çalışmaları,
- Yeni kardeş kıskançlığı,
- Duygularını ve düşüncelerini ifade etmesine izin verilmemesi,
- Sinirlenen çocuğu sakinleştirmek için isteğinin direkt yapılması,
- Anne baba davranışlarında tutarsızlık,
- Ebeveynler tarafından baskı, korkutma, katı kurallar uygulanması
Çocuğunuz Sinirlendiğinde Siz Sakin Kalın
Çocuklarda genellikle aniden öfkelenme durumu söz konusu olabilir. Saldırgan davranış gösteren çocuklarda öfke doğuştan gelen bir yatkınlık olabileceği gibi, çevresel unsurlardan da kaynaklanıyor olabilir. Bunun yanında sinirlenen çocuklarda ağlama ve öfke nöbetlerinin de sıklıkla görülebilmektedir. Bu tip durumlarda yaşadığınız durumun normal olduğunu ve birçok ebeveynin bununla baş etmeye çalıştığını unutmamalısınız. Çocuğunuzun sinirlenme anlarında sizin mümkün olduğunca sakin kalıp onun da sakinleşmesini beklemeniz gerekir. Çocuğunuz sinirli tutumlar sergilediği zamanlarda onun yanında olmaya devam edip sakin bir şekilde kalarak davranışlarına karşı herhangi bir tepki vermemelisiniz. Bu şekilde çocuğunuz da sakinleşmeye başlayacak ve yaptığı davranışın farkına varacaktır. Sakinleştikten sonra onunla düzgün bir şekilde yine aynı sakinlikle iletişim kurmaya başlayabilirsiniz.
Çocuğunuz Sinirlendiğinde Nasıl Davranmanız Gerekir?
Çocuğunuz sinirlendiğinde gözü hiçbir şey görmüyorsa ve ona asla ulaşamadığınızı hissediyorsanız merak etmeyin bu konuda sadece siz böyle hissetmiyorsunuz. Pek çok çocuk, gelişiminin bazı dönemlerinde aşırı agresif davranışlar gösterebilir. Belirli birkaç davranışla böyle durumları yönetmeniz çok daha basit bir hal alabilir.
Çocuğunuzu bulunduğu yerden uzaklaştırın
Çocuğunuzu, sinirli davranış gösterdiği olay yerinden uzaklaştırmanız ve kucağınıza ya da kollarınıza alıp rahatlıkla iletişim kurmanız yararlı olacaktır.
Basit ifadelerle iletişim kurun
Ona uzun uzun yaptığının neden yanlış olduğunu ya da nasıl davranması gerektiğini anlatmanıza sinirli olduğu bir anda pek işe yaramayacaktır. Kısa ve basit cümlelerle; “Kum atmıyoruz” ya da “İnsanları ısırmıyoruz” gibi ifadelerle anlatmayı deneyebilirsiniz. Biraz sakinleştikten sonra da ona davranışının karşı tarafı incitebileceğini ya da canını acıtabileceğini bu tip durumlardan sonra karşı taraftan özür dilenmesi gerektiğini açıklamalısınız.
İhtiyaçlarını gidermek için eve gidin
Arkadaşlarını ısırmaya ve sağa sola sataşmaya başlayarak huzursuzluk çıkaran bir çocuk, muhtemelen aç ya da susuzdur, uykusu gelmiştir. Bu sebeple saldırgan tavırlar gösteren bir çocuğun evine gidip ihtiyaçların giderilmesi gerekir.
Hayatınızda bir problem olup olmadığını gözden geçirin
Eğer oldukça sık şekilde öfkeli davranışlarla karşı karşıya kalıyorsanız; çocuğunuzun hayatında, yaramazlığa sebep olabilecek herhangi bir karmaşa oldu mu diye bir düşünmeniz gerekmektedir. Örneğin yeni bir kardeş, popüler nedenler arasında yer almaktadır. Bunun haricinde taşınma, boşanma, yeni bir kreş ya da eve taşınan yeni biri, çocuklarda olumsuz davranışları tetikleyebilecek koşullardır. Bu konu hakkında, basit sözcüklerle çocuğunuzla iletişim halinde olmanız gerekmektedir.
Bu tür davranışların normal olduğunu unutmayın
Çocuklar büyüme aşamasındayken bazı evrelerden geçerler. Bazılarının ısırma eğilimleri daha şiddetlidir, bazıları da sadece ne olduğunu görmek için kum atar. Bu türdeki davranışlar yukarıdaki stratejiler kullanılarak baş edilmesi gereken normal çocukluk davranışları arasında yer almaktadır. Bu sebeple çocuğunuzun aslında normal olduğunu unutmayarak yaklaşmanız gerekmektedir.
Asla şiddete başvurmayın
Gelişim döneminde gayet normal olan bir davranış yüzünden çocuğa vurmak çocuğunuzu daha da olumsuz etkileyecektir. Ona vurmasanız bile, bazen sertçe kolundan çekmeniz bile çocuğunuzun kendini daha güvensiz, daha agresif ve daha yalnız hissetmesine sebep olacaktır. Bu yüzden bu tip durumlarla karşılaştığınızda sinirlerinize hakim olmanız ve ona nazik davranmaktan bir an olsun vazgeçmemeniz gerekmektedir. Aksi bir durumda o anki problemi çözmeye çalışırken çok daha büyük problemlere neden olmuş olursunuz.
Öfkelenmeyin
Bu durum sırasında çocuğunuz için sakin kalmanız gerekmektedir. Bu sakin tavrınız sayesinde çocuğunuz gerçekleşen uygunsuz davranışı fark edebilir. Bağırmak ya da çığlık atmak, onu sadece korkutacak ve olayı çözülmesi daha zor bir hale dönüştürecektir. Sinirleneceğiniz hissediyorsanız derin bir nefes alın ya da bir dakikalığına geri çekilip kendini sakinleştirmeye çalışabilirsiniz.
Bu durum için kendinizi suçlamayın
Bütün bu yaşanılanlar ebeveynlikte kötü olduğunuz anlamına gelmemektedir. Tüm çocuklar gelişim evrelerinde böyle davranışlar gösterebilirler. Bu yüzden derin bir nefes alın ve bu durumla başa çıkma yöntemlerinizi düşünün. Bu durumu siz yaratmadığınız için kendinizi suçlamayın.
Sık Sorulan Sorular
Şiddet Uygulamaya Çalışan Çocuğa Ne Yapılmalı?
Çocuklar saldırgan davranışlar göstermeye başladığında ebeveynler sakin davranmalı, anormal duygusal tepkiler yerine ben dilini kullanarak iletişim kurmalıdır. Mesela yaşanan olay karşısında “Böyle davrandığın için çok üzüldüm” denmelidir. Çocuk gergin ve sinirliyken onunla tartışmaya girilmemeli, sakinleşmesini beklemeli, davranışı ile ilgili daha sonra ben dili kullanarak iletişim kurulmalıdır.
Öfke Sorunları Olan Çocuğa Nasıl Davranılmalıdır?
Herhangi bir olaya karşı öfkelenen çocuğa karşı herhangi bir müdahale bulunmadan ve ikna edici sözler kullanmadan sakinleşmesini beklemek gerekir. Belirli bir süre bekledikten sonra sakinleşen çocuğunuza sarılarak onu ne kadar çok sevdiğinizden bahsedebilirsiniz. Bunun ardından yaşanılan olay hakkında sanki hiç konuşmamışsınız gibi yeniden istediğini anlatmasını isteyebilir ve bu olayın sizi nasıl etkilediğini anlatabilirsiniz.
Çocuklarda Vurma Eğilimi Nereden Gelir?
Çocuklarda saldırganlık, ilgisiz ve sevgisiz hissetmelerinden kaynaklı olarak ortaya çıkabilir. Ebeveynleri tarafından yeterince ilgi görmeyen, istekleri göz ardı edilen, sevildiği hissettirilemeyen çocuklarda çevreye karşı saldırgan tavırlar görülebilir.
Sinir Krizi Geçiren Çocuğa Nasıl Yaklaşılmalı?
Bu durumda ilk olarak çocuğunuzun sakinleşmesini beklemeniz gerekir. Daha sonrasında ona sarılarak, onu sevdiğinizi anlatmalısınız. Ardından isteğinin ne olduğunu konuşarak anlatması gerektiğini ona açıklamalısınız. Çocuğunuzun isteklerini, mutsuzluklarını onu neyin rahatsız ettiğini açıklamasını isteyip size bunları anlatabilmesi için ona zaman tanımanız gerekebilir.