İletişim günlük hayatımızın önemli bir parçası. İletişimin temeli ise küçüklükte atılır. Bebekler öğrendikleri ilk heceler üstüne kelimeler ve ardından cümleler kurmayı öğrenir. Ancak bazı çocuklar konuşma konusunda problem yaşayabilir. Daha geç konuşabilirler, yanlış konuşabilirler, bazense hiç konuşmayabilirler. Bu tarz sonuçları düzeltmenin yolu olsa da her zaman dikkatli olmalı ve çocuğunuzu yakından takip etmelisiniz.
Konuşma bozuklukları genellikle küçük yaşlarda ortaya çıkar. Çocukken tedavi edilmezse hayatın ilerleyen dönemlerinde daha farklı problemler ortaya çıkarabilir. Bu yüzden anne ve baba olarak çocuğunuzun konuşmasını takip etmelisiniz.
İçindekiler
Bebekler Ne Zaman Konuşur?
Konuşmalar aslında ilk ağlamakla başlar. Bebekler iletişim kurmak için konuşmayı öğrenmeden önce ağlarlar. Zamanla büyüyerek konuşmayı öğrenirler. 6 aylıkken ufak heceler ve mırıldanmalar başlayabilir. 1 yaşına geldiklerinde birkaç kelime söylerler. 2 yaşında geldiklerinde 20’den fazla kelime söyleyip isteklerini belirtebilirler. Ardından da gün geçtikçe konuşabilecekleri sınır artar. 3 yaşına geldiklerinde anlamlı cümleler kurmaya başlayabilir. Eğer bebeğinizin konuşma gelişimi bu şekilde değilse konuşma bozukluğu ihtimalini gözden geçirmeniz gerekir.
Konuşma Bozuklukları Nelerdir?
Konuşma bozuklukları birçok şekilde karşınıza çıkabilir. En yaygın olanı kekemelik, ses bozukluğu ve artikülasyon bozukluğudur
Kekemelik
Kekemelik günlük hayatta birçok kişide karşılaşabileceğimiz bir şey. Eğer çocuğunuz kelimeleri telaffuz edemiyorsa, belirli hecelerde takılıyorsa ve tekrar ediyorsa kekemelik sorunu yaşıyor olabilir. Kekemeliğin en yaygın sebebi psikolojik problemlerdir. Çocuklar arasında oldukça yaygındır.
Ses Bozukluğu
Çocuğunuz konuşmaya başladığında net konuşuyor ancak konuştukça sesi kısılıyorsa ses bozukluğunu işaret edebilir. Aynı şekilde konuşurken nefesini ayarlayamayabilir ve hırıltılı sesler çıkarabilir.
Artikülâsyon Bozukluğu
Çocuğunuz konuşurken heceleri doğru söyleyemiyorsa artikülasyon bozukluğuna sahip olabilir. Bunun en yaygın örnekleri “ördek” yerine “öydek” demesi veya “su” yerine “tu” demesidir. Bu birçok çocukta yaşanan bir durumdur ve genellikle doğrusu öğretildiğinde kendiliğinden düzelir. Eğer ısrarla devam ediyorsa doktora başvurmanız gerekebilir.
Çocuklarda Konuşma Bozuklukları Nasıl Başlar?
- Çocukta duyma kaybı
- Zihinsel engellik veya gerilik
- Down Sendromu
- Erken doğumlar (prematüre çocuklar)
- Damak ve çene bozuklukları
- Nörolojik problemler
- Korku, kıskançlık ve başarısızlık gibi psikolojik problemler (örnek yeni bir kardeşinin olması)
Bu bozuklukların yanı sıra travma yaratacak herhangi bir eylem de tetikleyebilir. Ortada görünür bir fiziksel bir sebep yoksa işin psikolojik yanı daima düşünülmelidir.
Çocuklarda Konuşma bozukluğu Nasıl Anlaşılır?
Çocuklarda konuşma bozuklukları anlamak için dikkatlice takip etmeniz gerekir. Yaptıkları hareketlere bakarak konuşma bozukluğu olup olmadığına dair bir fikir sahibi olabilirsiniz.
- Konuşurken güçlük yaşamak.
- Konuşurken kolayca anlaşılmamak.
- Sesin şiddetinin ayarlayamamak.
- Aşırı yüksek ya da aşırı kısık sesle konuşmak.
- Cümle kurmakta güçlük yaşamak.
- Kelime haznesinin dar olması.
- Ses veya hecelerin yutarak konuşmak.
- Anlaşılamayacak ölçüde hızlı konuşmak.
- Kelimelerden çok işaretlerle iletişim kurmaya çalışmak.
- Sözcükleri ağızda gevelemek.
Eğer çocuğunuz bu belirtilerden birkaçına birden sahipse doktorunuzla konuşmanız gerekebilir.
Çocuklarda Konuşma Bozukluğuna Karşı Aileler Neler Yapabilir?
- Çocuğunuzun sorularına sıkılmadan cevap verin ve dinlemek için zaman ayırın.
- Aile içindeki problemleri çocuğunuza yansıtmayın.
- Çocuğunuza karşı sözlü ya da fiziksel şiddet uygulamayın.
- Çocuğunuz konuşma bozukluğu yaşıyorsa düzgün konuşması için zorlamayın ve baskı kurmayın.
- Durumu fark ettiğinizde mutlaka bir doktora götürün.
Çocuklarda Konuşma Tedavisi Yöntemi Nedir?
Konuşma bozukluklarının çoğu psikolojik sebeplerden kaynaklanmaktadır. Ancak fiziksel tedaviler öncelikli gelir. Çocuğunuzun fiziksel muayenede herhangi bir sıkıntısı ortaya çıkmadıysa sıra psikolojik tedavilerdedir. Çocuklar için en yaygın olan şey konuşma terapisidir.
Fiziksel ya da psikolojik süreçlerde doktorunuz size yapmanız gerekenleri en doğru şekliyle söyleyecektir. Herhangi bir sorunda en uygun tedavi yöntemini sunacaklardır. Bu süreçte siz de psikolojik destek almak isteyebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
2 yaşındaki çocuğun konuşmaması normal mi?
Çocuğunuz 2 yaşına geldiğinde 20 kelime civarında konuşabiliyor olmalıdır. Eğer çocuğunuz fark edilecek seviyede daha az konuşuyorsa veya hiç konuşmuyorsa doktorunuza başvurmanız gerekebilir.
2 Yaşındaki çocuğun konuşması için ne yapabilirim?
Çocuğunuza destek olun ve konuşması için cesaretlendirin. Onunla konuşarak zaman geçirin ve bolca hikaye okuyun. Çocuğunuz sizinle iletişim kurdukça konuşmaya heveslenecektir. Eğer iletişim kurmazsanız çocuğunuz da sessiz kalacaktır.
2 yaşındaki bebek hangi kelimeleri söyler?
2 yaşındaki bebekler sizin öğrettiğiniz ve kullanmaya ihtiyacı odluğu basit kelimeleri söylerler. Örneğin anne, baba, mama, su, evet, hayır, oyun gibi kelimeleri söylemeyi başarabilirler.
Bir çocuğun kaç yaşına kadar konuşmaması normal?
Çocukların konuşma yaşları aşağı yukarı belli olsa da her çocuk için sabit değildir. Bazı çocuklar ortada herhangi bir sorun olmamasına rağmen 4 – 5 yaşlarına kadar konuşmayabilirler. Eğer çocuğunuz sizinle hiç konuşmuyorsa mutlaka doktora gidin.