Çocuk sahibi olmak istemeyen kişilerin kullandığı gebelikten korunma yöntemlerine doğum kontrol yöntemleri adı verilir. Doğum kontrol araçları kadınlara yönelik tasarlanabildiği gibi son dönemde erkeklerin kullanabileceği doğum kontrol yöntemlerinin çeşitliliği de artmıştır. Kadınlar için doğum kontrol yöntemleri son dönemde sağlık alanında yaşanan gelişmeler sayesinde büyük bir çeşitliliğe ulaşmıştır. Yazımızın devamında, doğum kontrol yöntemleri arasında zahmetsiz olmasıyla öne çıkan ve ciddi yan etkilere sahip olmayan spiralle doğum kontrolü hakkında merak ettiğiniz tüm konulara ulaşabilirsiniz!
İçindekiler
Doğum Kontrol Yöntemi Olarak Spiraller ve Kullanım Alanları
Rahim içi araç olarak da bilinen ve RİA kısaltmasıyla da temsil edilebilen spiraller, son dönemde kullanım yaygınlığı artan doğum kontrol yöntemleri arasında yer alır. Ekonomik, ulaşılabilir ve pratik olmasıyla öne çıkan spiralle doğum kontrol yöntemi, yüksek koruyuculuğa sahip olması sebebiyle de gözde doğum kontrol yöntemlerinden biridir. Spiral kullanılmasına rağmen hamile kalınma olasılığı yalnızca %2’dir.
Spiral, polietilen plastik maddeden üretilmiş T şeklinde bir alettir. Bu aletin etrafı bakır telle sarılıdır. Spiral, rahim içine tam uyum sağlar. Spirallerin çalışma prensibi; spermlerin yumurtaya ulaşarak yumurtayı döllemesini engellemek üzerinedir. Spirale rağmen döllenme gerçekleşse sahi spiral sayesinde döllenen yumurta dışarı atılır.
Spiraller yalnızca bir doğum kontrol yöntemi olarak işlev göstermez, aynı zamanda adet düzensizlikleri üzerinde de olumlu etkilere sahiptir. Progesteron hormonu taşıyan spirallerin tercih edilmesi sayesinde aşırı adet kanaması yaşayan kadınlar ve adet düzensizliği yaşayan kadınlar olumlu etkiler alabilir. Aynı zamanda dış gebelik riskinin önlenmesi konusunda da hormonlu spiral çeşitlerinin olumlu etkisi bulunur.
Spiral Kullanabilecek Kadınlar
Pratikliği ve ekonomikliğiyle öne çıkan spiral doğum kontrol yöntemini kimlerin kullanabileceği merak edilen konular arasında yer alır. Daha önce en az bir doğum gerçekleştirmiş olan ve güvenilir bir doğum kontrol yöntemi arayan kadınlar, spiral kullanabilir. Rahim ağzı bölgesinde yara bulunmayan ya da vajinal enfeksiyon yaşamayan kadınlarda da spiral kullanımı mümkündür. Yoğun ve ağrılı adet kanamasından şikayetçi olan kadınlar da hormonlu spiral tercih edebilir.
Spiral Kullanamayacak Kadınlar
Spiralle doğum kontrolü her ne kadar pratik ve güvenilir bir yöntem olsa da spiral kullanması mümkün olmayan kişiler de mevcuttur. Örneğin, bakıra alerjisi olan kadınların spiral kullanması mümkün değildir ancak hormonlu spiraller, alerjik bünyeye sahip kişiler için bir alternatif oluşturabilir. Rahim kanseri riski taşıyan, smear testinde normal olmayan sonuçlar alan, çeşitli rahim anomalilerine sahip olan kadınların da spiral kullanması mümkün değildir. Aynı zamanda özellikle kalp kapakçığı problemlerine sahip olan kalp hastası kadınların spiral kullanması da önerilmez.
Rahim İçine Spiral Yerleştirilmesi ve Çıkarılması
Pratik doğum kontrol yöntemlerinden biri olan spirallerin rahim içine yerleştirilmesi ve çıkarılması oldukça basit bir prosedürdür. Steril ortamlarda gerçekleştirilmesi önerilen bu prosedür, ortalama on dakika sürer.
T şeklindeki spiraller, rahim içine yerleştirilmek için rahim ağzına konumlandırılan bir tüpün içinden geçirilir. Spirallerin ucunda spiral konumunun takip edilebilmesi ve ihtiyaç duyulduğunda spiralin çıkarılabilmesi için ipler bulunur. Spiral, rahim içine yerleştirildikten sonra bu ipler kısaltılır ve prosedür tamamlanır.
Çeşitli sebeplerle spiral kullanmayı bırakmak isteyen kadınlar, jinekologlarına başvurduktan sonra yine oldukça kısa süren ve zahmetsizce gerçekleştirilen bir prosedüre onay verecektir. Rahim ağzına yerleştirilen spektrum yardımıyla spiralin ipleri çekilir ve spiral rahim içinden pratik şekilde çıkarılır. Bu sayede doğurganlık geri kazanılır.
Spirallerin Sağladığı Avantajlar
Doğum kontrol yöntemleri temelde hormonsal ve fiziksel olarak ikiye ayrılır. Hormonsal doğum kontrol yöntemlerinin yan etkileri oldukça fazla olabilir. Bu durum özellikle kadınların sağlık sorunları yaşamasına yol açabilir. Fiziksel doğum kontrol yöntemleri ise hem erkekler hem de kadınlar tarafından kullanılabilecek oldukça geniş bir seçenek yelpazesine sahiptir. Spiraller de fiziksel doğum kontrol yöntemlerinin arasında yer alır. Dolayısıyla spirallerin yan etkileri oldukça sınırlıdır.
Spirallerin sağladığı avantajların başında adet düzensizliğini ve aşırı adet kanamasını kontrol altına almaya da yardımcı olmaları gelir. Aynı zamanda spiraller zahmetsizce yerleştirilebilir ve kolayca çıkarılabilir.
Spiral kullanımının sona ermesinin hemen ardından hamile kalmak mümkündür, dolayısıyla spirallerin doğurganlık olasılığı üzerinde olumsuz etkisi bulunmaz.
Spirallerin sağladığı avantajlardan bir diğeri ise spirallerin oldukça ekonomik ve ulaşılabilir doğum kontrol yöntemleri olmalarıdır. Aynı zamanda spiraller, ortalama beş yıllık koruyuculuk süreleri sayesinde uzun ömürlü ve güvenli doğum kontrolü sağlarlar.
Spiral Taktırmak İsteyeen Kişilerin Bilmesi Gereken Konular
Spiralle doğum kontrol yöntemi oldukça ulaşılabilir ve pratik bir doğum kontrol yöntemidir. Her yaş grubundan birçok kadın tarafından tercih edilen spiralle doğum kontrol yöntemi hakkında bilinmesi gereken bazı noktalar bulunur.
Spiral Taktırma Öncesi Hazırlık
Spiral taktırmayı düşünen kadınların jinekologlarına danışması gerekir. Spiral taktırmadan önce çeşitli tetkikler ve taramalar gerçekleştirilir. Genellikle smear testi yapılır. Aynı zamanda ultrason yardımıyla rahim görüntülemesi gerçekleştirilir. Smear testi normal sonuçlanırsa ve ultrason sonuçları da uygun gelirse, spiral takılması mümkündür.
Spiralin rahat yerleştirilebilmesi için rahim ağzının açık olduğu ve rahmin daha esnek durumda olduğu adet dönemlerinin tercih edilmesi önerilir. Bu sayede spiral yerleştirme prosedürü çok daha konforlu ve hızlı şekilde gerçekleştirilebilir.
Spiral yerleştirilmesi acısız bir süreç olarak bilinir ancak arzu eden kadınlara ağrı kesici ya da lokal anestezi desteği verilebilir. Bu sayede spiralin yerleştirilmesi sırasında problem yaşanmaz.
Spiral Kullanımında Doktor Kontrolleri
Spiraller, uzun ömürlü koruma sağlamasıyla öne çıkan doğum kontrol yöntemleri arasında yer alır. Spirallerin sağlıklı işlev gösterebilmesi için ise doktor kontrollerinin düzenli olarak gerçekleştirilmesi oldukça önemlidir. Spiral taktırdıktan sonraki ilk adet kanamasında doktor kontrolüne giderek spiralinizin konumunu ve işlevini kontrol ettirmeniz oldukça önemlidir. İlk kontrolün ardından ise her altı ayda bir doktor kontrolüne giderek spiralinizin durumunu ve koruyuculuğunu öğrenebilirsiniz. Spiraller ortalama olarak beş yıl boyunca gebelik önleyici işlev görür ancak spirallerin markalarına ve özelliklerine göre koruyucu süre uzayabilir ya da kısalabilir. Bu sebeple doktorunuzla iletişim halinde olmayı ihmal etmemeniz önerilir.
Spiral Kullanımının Yan Etkileri
Spiraller, yan etki bakımından oldukça masum doğum kontrol yöntemleridir. Spiral yerleştirildiğinde ilk günlerde adet kasılmasına benzer hafif sancılar yaşayabilir, hafif kanamalar gözlemleyebilirsiniz. Sonraki haftalarda kasık bölgesinde ağrılar ve bel ağrısı gözlemlemek mümkündür.
Spiral Kayması
Spiral, rahim ağzı yoluyla rahim içine yerleştirilen bir alettir. Kimi zaman uygulama sırasında yaşanan komplikasyonlar ya da uygulama sonrasında vücutta yaşanan değişimler sebebiyle spiralde kayma yaşanabilir. Bu durum düzenli doktor kontrolleriyle engellenebileceği gibi çeşitli belirtiler sayesinde anlaşılabilir. Eğer spiral takıldıktan kısa süre sonra şiddetli ağrı ve kanama yaşıyorsanız, kötü kokulu ve koyu kıvamlı vajinal akıntı gözlemliyorsanız, yüksek ateş ve halsizlik gibi semptomlar gösteriyorsanız derhal doktorunuza danışmanız önerilir. Bu belirtiler, spiralinizin kaydığına işaret ediyor olabilir.
Spiral Kullanırken Cinsel İlişki
Spiral kullanırken cinsel ilişki yaşama konusu da merak edilen noktalar arasında yer alır. Bu noktada göz önünde bulundurulması gereken ilk bilgi, spiralin yalnızca bir doğum kontrol yöntemi olarak işlev gösterdiğidir. Spiral, cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı bir koruma oluşturmaz. Dolayısıyla cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için prezervatif kullanmayı ihmal etmemeniz önerilir.
Spiral takıldıktan sonra cinsel ilişki sırasında herhangi bir değişiklik yaşanmaz. Eğer cinsel ilişki sırasında batma, acı, kanama gibi durumlarla karşılaşıyorsanız doktorunuza danışmanız önerilir.